مدیر كل موزه ملی ایران به فراجا پاسخ داد:
چرا همه الواح هخامنشی را نشان ندادند؟
به گزارش فراجا «انتقال بخشی از الواح به موزه تخت جمشید و نمایشِ آنها در مكان كشف این لوح های تاریخی، قرار دادن الواح در كاتالوگ آنلاین موزه برای افزایش سطح دسترسی افراد و شاید نمایشِ موضوعی الواح در نمایشگاه های دوره ای راهكارهایی است كه مدیر كل موزه ی ملی ایران برای نمایشِ احتمالی بخش های دیگر الواح هخامنشی در زمان های بعدی مطرح می كند.»
به گزارش فراجا به نقل از ایسنا، پس از سال ها پیگیری از وضعیت الواح هخامنشیِ فرستاده شده به موسسه شرق شناسی دانشگاه شیكاگو و رأی نهایی دادگاه هایی كه برای یك درخواستِ غیرفرهنگی ضد لوح های تاریخی ایرانی مطرح شده بود، بالاخره خبر رسید الواح به ایران می رسند؛ هر چند فعلا بخش اندكی از آنها. اما با اعلامِ دقیقِ زمانِ رسیدنِ الواح به كشور، همه ی فكرها حولِ زمانِ نمایش كامل این الواح و احیانا نمایش دیگر الواح باقی مانده در تهران در ۸۰ سال قبل و سه دسته لوح رسیده به كشور در این مدت زمان تا امروز بود.
در لحظات اولیه رونمایی از الواح هم به نظر نمی رسید كه بخش كمی از الواح به نمایش درآمده باشد اما با رونمایی از آنها اعلام گردید ۱۱۰ لوح از ۱۷۸۳ قطعه ی رسیده به تهران به نمایش درآمده اند، آن هم در بخشی از تالار هخامنشیان در تالار ایران باستان موزه ملی ایران. هر چند با نمایش این بخش از الواح مسئولان موزه ملی ایران اعلام نمودند این الواح تا آخر مهر نمایش داده می شوند، اما تا كنون هیچ صحبتی از روزهای پس از آخر نمایشِ الواح و سرنوشت آنها مطرح نشده اند.
مشت نمونه ی خروار را انتخاب كردیم
جبرییل نوكنده - مدیر كل موزه ملی ایران - در گفتگو با ایسنا، آب پاكی را روی فكرِ و نظرِ علاقمندانی می ریزد كه منتظر نمایشِ كامل این الواح در موزه ملی ایران یا تهران هستند.
او توضیح می دهد: در هیچ جای دنیا این طور نیست كه همه ی ۱۷۸۳ لوح بازگشته به كشور را به صورت كامل نمایش دهند. الواحی كه برای بازدیدكنندگان موزه انتخاب شدند، باید مبحث یا نقش آن هم برای بازدیدكنندگان جذابیت داشته باشند. نمایش الواح در موزه ها مانند نمایش سكه است، سوال این است اگر پنج هزار سكه هخامنشی داریم آیا همه ی آنها را باید در سالن موزه نمایش دهیم؟ معمولا مشتی از نمونه خروار را به نمایندگی انتخاب می نماییم، این راهبرد در همه ی موزه های بزرگ وجود دارد.
او با بیان این كه كاملا قابل درك، احترام و خوشایند است كه مردم به دنبال اطمینانِ خاطر از بازگشتِ همه ی الواح به كشور باشند، ادامه می دهد: بازگشت این آثار برای آنها بیشتر حس امنیت فرهنگی دارد، انتظاری نیست همه افراد مانند پژوهشگران عمل كنند. با تكمیل پژوهش ها، معرفی و تعریف آثار برای بازدیدكنندگان تكه ای گِل را یك سند مهم تاریخی معنا می دهد، به عبارت دیگر نمایش همه ی آثار تنها راه ایجاد این شفاف سازی نیست. اینجا نقش خطیر رسانه برای شفاف سازی و جلب اعتماد پر رنگ تر می شود. در هیچ منطقی نمایش تعداد بالای این گونه آثار توجیه منطقی ندارد.
توجیه منطقی برای نمایش تعداد بالای این گونه آثار وجود ندارد مُشت از نمونه خروار را برای نمایش الواح انتخاب كردیم
برنامه ریزی هایی كه می توانند الواح را نشان دهند
وی انتقال بخشی از الواح به موزه تخت جمشید و مكان كشف آنها را یكی از برنامه هایی می داند كه برای اجرائی شدن آن در حال بررسی و پیگیری هستند و ادامه می دهد: در روشی جدیدتر هم می توانیم الواح را در كاتالوگ آنلاین موزه قرار دهیم تا سطح دسترسی افراد بیشتر شود و بتوانند آثار را ببینند. هرچند تصمیمِ دیگری كه در دستور كار قرار دارد، نمایشِ موضوعی الواح در نمایشگاه های دوره ای است.
او برنامه ی كنونی نمایشِ الواح را همان نمایشِ ۱۱۰ لوح در تالار هخامنشی موزه ایران باستان، بیان می كند و می گوید: این تعداد از نظر موضوعی كه انتخاب كردیم تا حدودی می توانند حداكثر موضوعات را پوشش دهند. به صورت مثال تعداد زیادی از گل نوشته ها به مبحث تولید و كارگران مربوط می شوند كه برپایه مطالعه گروه پژوهشی موسسه شرقی دانشگاه شیكاگو، تعداد كمی از آنها برای نمایشگاه انتخاب شدند. با این وجود به نظر می آید كه این مدارك، تنها بخش محدودی از گنجینه های بایگانی باروی تخت جمشید را دربر می گیرند.
ارسال جداگانه الواح به كشور برنامه ها را برای نمایشگاهی بین المللی به هم ریخت
به نقل از وی همه ی الواح مسترد شده به ایران در طول سه دوره ی پیش، در مخزن بخش كتیبه های موزه ملی ایران نگهداری می شوند و حتی چندین گل نوشته استردادی پیشین هم در سالن موزه ایران باستان به نمایش درآمده اند.
او درباره ی احتمال برگزاری یك نمایشگاه از همه ی "الواح هخامنشی" مسترد شده به ایران، توضیح می دهد: در مذاكره با موسسه شرق شناسی دانشگاه شیكاگو، از ابتدا دنبال این بودیم تا اگر همه ی الواح همزمان و با هم به تهران منتقل شدند، نمایشگاهِ بزرگی با این مورد با عنوان «الواح هخامنشی» برگزار نماییم تا پژوهشگران بین المللی كه علاقمند به بررسی الواح هستند و الان برای پژوهش های كوچك و بزرگ با موزه در ارتباطند، در آن شركت نمایند.
وی با بیان این كه در برنامه ریزی های اولیه از زمان اعلام رأی دادگاه برای بازگشت همه ی الواح به كشور، فكر شد و مذاكراتِ مقدماتی در این زمینه صورت گرفت تا یك كنفرانسِ بین المللی در رابطه با این مورد برگزار و یك نمایشگاه هم در حاشیه كنفرانس با نمایش گل نوشته های منتخب برگزار شود، ادامه می دهد: با این كار می توانستیم فرصتی جدید جهت بررسی تخصصی الواح داشته باشیم، حتی مقدمات آن هم چیده شد. اما بعدا متوجه شدیم كه امكان استرداد همه ی الواح وجود ندارد و موسسه باید به صورت مرحله ای یا حداقل در دو مرحله آنها را برگرداند، ازاین رو از موسسه شرقی دانشگاه شیكاگو درخواست كردیم از گروه گل نوشته های در حال برگشت به تهران، برخی از الواح انتخاب شوند.
مقدمات برای كنفرانس و نمایشگاه بین المللی با مبحث الواح هخامنشی چیده شد، اما ارسال بخش بخشِ الواح به ایران، همه چیز را به هم ریخت
نوكنده اضافه می كند: در نهایتا ۱۱۰ گل نوشته انتخاب گردید و از قبل، اقدامات اولیه را برای برگزاری نمایشگاه فراهم كردیم، این نمایشگاه كمتر از ۴۸ ساعت بعد از ورود به تهران برگزار گردید.
ناگفته های الواح هخامنشی شاید وقتی دیگر
او با اشاره به صحبت هایش با رئیس موسسه شرقی دانشگاه شیكاگو برای توافق روی تاریخ برگزاری یك نمایشگاه بزرگ از الواح، بیان كرد: موسسه شرقی از برگزاری كنفرانس تخصصی گل نوشته و نمایشگاه بزرگ در این خصوص حمایت می كند. قرار شد پس از برگشت این كارشناسان به شیكاگو و دریافت مجوزهای لازم، برنامه زمانی بازگشتِ دیگر الواح را اعلام كنند. امیدواریم در نمایشگاه آینده بتوانیم به «ناگفته های الواح» بپردازیم.
نوكنده توضیح می دهد: سال ها مطالعه روی این الواح انجام شده و آنها بیشتر در اختیار پژوهشگرانِ تخصصی قرار گرفته اند، اما مردم و دوستداران فرهنگ اطلاعات چندانی از این الواح ندارند، به جز كسانی كه حرفه تخصصی شان باستان شناسی، تاریخ یا پژوهش هنر و زبان شناسی است، در حالیكه گروه دیگری از علاقمندان، بازدیدكنندگان موزه هستند.
وی تاكید می كند: امیدواریم این كنفرانس بین المللی برگزار شود، چون پژوهش روی گل نوشته ها علاقمندان زیادی دارد. پژوهشگران زیادی در این زمینه كار كرده اند و بدیهی است كه اختلاف نظرهایی هم وجود دارد، پس بهتر است كه در تهران و در موزه ملی ایران دو طرف به بحث و تبادل نظر در این زمینه بپردازند.
باید مجوزهای قانونی و لجستیكی گرفته شود تا باقی الواح به سرعت به كشور برگردند
او با بیان این كه برنامه ی موزه ملی ایران، این است كه هرچه سریعتر همه ی آثار (الواح هخامنشی) را به تهران برگردانیم، ادامه می دهد: این تصمیم موسسه شرقی دانشگاه شیكاگو هم هست، اما باید مجوزهای قانونی و لجستیكی آن هم گرفته شود و موسسه شرقی بسیار امیدوار است با رای دادگاه عالی و تجربه این سفر بازگشت مابقی با سرعت بیشتری صورت گیرد.
همه ی استانداردهای لازم برای نگهداری الواح در مخزن موزه ملی ایران را داریم
نوكنده اما بسته بندی ۱۷ هزار اثر به روش استاندارد حفاظت و مرمت اشیای موزه ای را كاری زمان بر می داند و ادامه می دهد: تمام تلاش ها این است كه ۱۷ هزار اثر باقی مانده به سلامت به كشور برگردد و تاكید می شود رئیس موسسه شرقی در این زمینه اعلام نمود كه تمام تلاش ها را در این زمینه انجام می دهد.
او همینطور درباره ی مكان نگه داری این آثار در موزه ملی ایران، بیان می كند: مخزن موزه را برای نگهداری و حفاظت همه ی آثار آماده كرده ایم، این تعهد موزه ملی ایران است كه استانداردها و زیرساخت های لازم را برای سلامتِ آثار برگشتی فراهم آورد. این كارها انجام شد و آنها در بازدید میدانی متوجه شدند كه موزه برای این مجموعه ی استردادی، به صورت كامل امكانات لازم را دارد و استانداردهای لازم را رعایت كرده است.
فرآیند پژوهش الواح مانند فرایند دیگر آثار تاریخی در موزه ملی ایران است
مدیر كل موزه ملی ایران همینطور درباره ی امكان حضور پژوهشگران جهت بررسی الواح می گوید: موزه درخواست پژوهشگران را مورد بررسی قرار می دهد و بعد از بررسی طرح پژوهشی و تصویب آن در گروه پژوهشی، امكانات لازم برای پژوهش را در اختیار پژوهشگر قرار می دهد، رویه ای كه در همه ی موزه ها انجام می شود. وقتی الواح وارد موزه شدند، با آنها هم مانند دیگر اشیای موزه رفتار می شود و فرآیند پژوهش هم مانند دیگر اشیا است.
پژوهشگران با انجام رویه ی معمول جهت بررسی آثار موزه ای در صورت نیاز می توانند الواح هخامنشی را هم بررسی كنند
اجرای قانون مالكیت معنوی امریكا برای مطالعات الواح هخامنشی
نوكنده همینطور درباره ی «قانون انتقال مالكیت معنوی آمریكا» كه "كریستوفر وودز" - رئیس موسسه شرق شناسی دانشگاه شیكاگو – به آن اشاره نموده است كه برپایه آن اطلاعات الواح باید به پژوهشگران ایرانی منتقل شود، می گوید: مالكیت معنوی آثار بین موزه ملی ایران و موسسه شرقی دانشگاه شیكاگو برابر است. با این موسسه مذاكره شد كه اطلاعات برخط (آنلاین) كه در سایت آنها بارگذاری شده را به موزه تحویل دهند تا موزه ملی ایران هم آنها را در وبگاه خود قرار دهد تا این اطلاعات در كاتالوگ آنلاین موزه به زبان فارسی و انگلیسی قابل دسترسی باشد.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب