وحدتی نسب مطرح كرد؛
انسان نئاندرتال چگونه از بین رفت
به گزارش فراجا یک عتیقه شناس اظهار داشت: با بزرگ تر شدن جوامع هوشمند، قلمروی انسان نئاندرتال هم بزرگتر شد بدین سبب انسان نئاندرتال مجبور به تغییر مکان و در نتیجه مغلوب انسان هوشمند شد.
به گزارش فراجا به نقل از مهر، تازه ترین یافته ها از انسان نئاندرتال در ایران مربوط به کارهای گروه کاوش به سرپرستی حامد وحدتی نسب بود که توانستند در غار قلعه کرد آوج در استان قزوین دندانی را پیدا کنند. این گروه عتیقه شناس سال قبل از دندان کشف شده رونمایی کردند.
وحدتی نسب پیرو جستجوهای انجام داده در این استان و کاوش در محوطه بندپی نوشهر که در آنجا نیز شواهدی از حضور انسان نئاندرتال پیدا شده بود در فضای مجازی به این پرسش که انسان نئاندرتال تا چه زمانی زندگی می کرده و چطور منقرض شده است؟ پاسخ داد: قبل از این تصور بر این بود که انسان نئاندرتال گونه دیگری از انسان ها بودند و هیچ نوع تبادل ژنتیکی با ما نداشتند و این طور گفته می شد تقابلی بین انسان نئاندرتال که دهها هزار سال در مناطقی از اوراسیا زندگی می کرده اند و انسان های هوشمندی که بتازگی از آفریقا خارج شده بودند، شکل گرفته است این تقابل منجر به آن شده که به تدریج نئاندرتال ها به حاشیه رانده شوند و انسان های هوشمند قلمروی آنها را اشغال کنند.
وی اظهار داشت: تصویر که الان هم داریم تقریباً به همین حالت است اما آنچه در آن متفاوت است این است که دیگر انسان نئاندرتال را گونه مجزا نمی دانیم زمانی که دو گونه با هم تبادل ژنتیکی انجام داده اند و فرزند زایا به دنیا آورده اند از لحاظ زیست شناسی دیگر نباید به آنها دو گونه بگوییم بلکه یک گونه هستند. پس آنچه که ما می دانیم این است که انسان هوشمند و نئاندرتال تبادل ژنتیکی انجام داده اند در وجود ما نیز بین دو تا چهار درصد انسان نئاندرتال هست.
وحدتی نسب بیان کرد: چند روایت درباره اتفاقات بین آنها وجود دارد بطورمثال یک نوع بیماری واگیردار می توانسته منجر به از میان رفتن نئاندرتال ها شده باشد و بعد انسان های هوشمند جای آنها را بگیرند. بعدها انتقادی به این فرضیه وارد کرده و گفتند اپیدمی ها در جمعیت های متراکم هستند. نئاندرتال ها جمعیت های متراکم نداشتند بلکه گروه های ۱۵ تا ۲۰ نفره ای بودند که مجزا از هم زندگی می کردند پس شانس این که یک بیماری واگیردار بتواند این جمعیت کوچک و محدود و پراکنده را از بین ببرد خیلی پایین است. بدین سبب چنین فرضیه ای نیز رد شد.
وی اضافه کرد: فرض دیگر این بود که تغییرات اقلیمی شدید منجر به این شد که نئاندرتال ها قلمروی خودرا از دست بدهند و بعد انسان های هوشمندی که از آفریقا آمدند جایشان را بگیرند ولی به این مساله هم انتقاد وارد شد چون می دانیم که از لحاظ سازگاری های بدنی، نئاندرتال ها با آب و هوای سرد سازگارتر از انسان های هوشمندی بودند چون انسان های هوشمند از آفریقا می آمدند و با آب و هوای آفریقا سازگاری داشتند. ضمن این که نئاندرتال ها از بازه ۳۰۰ هزار سال تا ۳۵ هزار سال پیش یعنی حدود ۲۷۰ هزار سال روی کره زمین زندگی کردند. در طول این مدت دهها یخبندان وحشتناک را از سر گذرانده اند بدین سبب یخبندان ها و تغییرات اقلیمی به تنهایی نمی توانسته عامل اصلی از میان رفتن آنها باشد.
وحدتی نسب به عامل فوران های آتشفشانی نیز اشاره نمود و اظهار داشت: این دلیل هم نمی تواند دلیل قطعی از میان رفتن نئاندرتال ها باشد چون این عاملی توانسته روی همه موجودات حتی انسان هوشمند هم تأثیر داشته باشد. اما پذیرفته ترین مدلی که الان در جوامع انسان شناسی مطرح است، مدل رقابت است. اروپا و خاورمیانه و آسیای مرکزی قلمروی انسان نئاندرتال بوده است. انسان هوشمند به تدریج از آفریقا خارج شدند و سر راهشان از چند مسیر گذشته اند. آنها از صحرای سینا می توانستند بیرون بیایند و وارد سواحل مدیترانه شوند و هم می توانستند از تنگه جبل الطارق وارد اروپای غربی شوند و هم از جنوب شبهه جزیره عربستان خودرا به تنگه هرمز برسانند و از آن طرف هم وارد فلات ایران شوند چون متصل به خشکی بوده است. در سر راه خروج از آفریقا برخوردهایی با جوامع قبلی پارانئاندرتال ها داشته اند که زمان آنرا حدود صد هزار سال پیش در خاورمیانه تخمین می زنند.
وی به بحث رقابت دو گونه انسانی با نیازهای یکسان اشاره نمود و اظهار داشت: این مساله را بیشتر در حیوانات می بینیم بطورمثال در جاهایی از آفریقا شیر و پلنگ با هم زندگی می کنند ولی قلمروی خودرا اینگونه قرار داده اند که یکی شب و یکی روز کار می کند و مدل شکارشان با هم فرق داشته باشد. بدین سبب تا جای ممکن از رقابت با هم جلوگیری می کنند. اگر این اتفاق نیفتد و دو گونه مجبور با رقابت شوند آن وقت یکی باید به نفع دیگری عرصه را ترک کند این همان اتفاقی است که فکر می نماییم برای انسان نئاندرتال رخ داده است. یعنی دقیقاً همان حیواناتی که انسان نئاندرتال شکار می کرد، انسان هوشمند هم همان ها را شکار می کرد. همان جایی انسان هوشمند زندگی می کرده که انسان نئاندرتال زندگی کرده است. اینها در تک تک المان های زیست محیطی با هم یکسان بوده اند و آغاز به رقابت می کنند. انسان نئاندرتال که از قبل زندگی می کرد ولی در مقابل تازه واردان عرصه را وانهاده و مغلوب شد البته با کمی ادغام های ژنتیکی. دلیل اصلی آن به توانایی های خاصی که انسان هوشمند داشته برمی گردد.
این عتیقه شناس اظهار داشت: انسان هوشمند توانایی کار گروهی را داشته و این امتیازی بود که نئاندرتال نداشت. پس می توانستند نئاندرتال ها را مغلوب کنند. با بزرگ تر شدن جوامع هوشمند، قلمروی آنها هم بزرگ و انسان نئاندرتال مجبور به تغییر و عقب نشینی شد. آخرین شواهدی که از انسان نئاندرتال داریم در انتهایی ترین بخش های قلمروی شأن است بطورمثال در جبل الطارق یا در ایران. آنها در انتهای قلمروی خود تبادل ژنتیکی کمی را با انسان هوشمند داشته اند. البته این رقابت در یک بازه زمانی چند هزار ساله رخ داده است و لزوماً به مفهوم دعوای رو در رو نبوده است. چون حالا چهار یا پنج هزار سال است که جنگ سیستماتیک داریم در زمان های گذشته نزاع بوده اما در مقیاس کوچک. در یک رقابت طولانی مدت بر سر منابع زیست محیطی، انسان نئاندرتال به سبب این که از منظر شناختی پا به پای انسان هوشمند نبود، آرام آرام تحلیل رفتند و اندکی در ژنوم انسان هوشمند حل شده و از یک بازه زمانی به بعد دیگر اثری از آنها نمی بینیم.
منبع: faraja.ir
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب