در آستانه سالگرد ثبت تاریخ ۸ هزار ساله؛
دست درازی دلالان بر حریم تپه های سیلک
فراجا: این روزها که تاریخ هشت هزار ساله سیلک در آستانه ثبت جهانی است این امید برای دوستداران میراث فرهنگی وجود دارد که بالاخره دست دلالان از حریم این تپه های باستانی 8 هزار ساله کوتاه شود.
خبرگزاری مهر – گروه استانها، فاطمه کازرونی: کاشان را بدین جهت شهر نخستین ها نامیده اند که تپه های سیلک آن سرآغاز زندگی متمدن بشری بوده است، هشت هزار سال پیش در پی تغییرات آب و هوایی، غارنشینان فلات مرکزی ایران به این محوطه آمدند و بخش نوینی از تمدن زندگی بشری را بیان نهادند.
این منطقه تا سال ۱۳۱۰ ناشناخته بوده است چونکه مثل هیمشه راز آلود بودن این محوطه باستانی سبب شده بود تا مردم ایران آنرا بعنوان محوطه ای نفرین شده بشناسند تا این که بعد از مشاهده قدمت آثاری از این تپه در موزه لوور فرانسه «رومن گیرشمن» عتیقه شناس به ایران فرستاده شد و با همکاری آندره گدار فرانسوی مدیر موزه ملی ایران به کاوش در این تپه باستانی پرداختند.
سه فصل جستجوهای اولیه توسط این عتیقه شناس خارجی در سالهای ۱۹۳۳، ۱۹۳۴ و ۱۹۳۷ میلادی بر روی هر دو تپه سیلک و دو گورستان نزدیک به آن انجام شد؛ سپس در سال ۱۳۸۰ خورشیدی دکتر صادق ملک شهمیرزادی از طرف سازمان میراث فرهنگی ایران برای کاوش به منطقه فرستاده شد که همراه با گروه خود طی پنج فصل کاوش تا سال ۱۳۸۵، به نتایج جدیدی رسیدند.
از مهم ترین یافته های این گروه نیایشگاه سیلک است که به زبان اکدی «زیگورات» نامیده می شود از گل رس و سفال تولید شده است.
تاریخ ۸ هزار ساله ایران زیر غبار بی توجهی
این محوطه باستانی بعنوان یکی از مهم ترین آثار تاریخی ایران کمتر مورد توجه قرار گرفته است و در طول ۱۰ سال قبل همیشه در گیر ودار معضلی به نام حریم گرفتار بوده است و نتوانسته از ساخت و سازهای غیرقانونی در جوار خود جان سالم به در ببرد.
در این ارتباط مدیر پایگاه پژوهشی سیلک کاشان در گفت و گو با خبرنگار مهر، گفت: ساخت و سازهای عمدتا غیرقانونی و بدون مجوز در عرصه و حریم درجه یک سیلک بعنوان یک اثر ملی و جهانی باارزش وجود دارد که حفاظت از آنرا با خطر را جدی روبرو ساخته است.
جای تأسف است که دلالان بیش از ۳۰ هکتار زمین ملی که در سال ۱۳۳۳ و ۱۳۳۴ را به اسم مردم ایران ثبت شده است را ارزان از رعیت می خرند و با ساخت و سازهای بدون مجوز شبانه آنرا به محلی برای تفریح و خوشگذرانی های آخر هفته تبدیل نموده اند جواد حسین زاده ساداتی اضافه کرد: اصرار برای حفاظت از سیلک بدان دلیل است که این محوطه باستانی خزانه اطلاعاتی و تاریخی هشت هزار سال قبل این خطه و مرز و بوم است.
وی اشاره کرد: نه فقط شهروندان کاشانی بلکه مردم کل ایران و جهان از اطلاعات لایه های مختلف این تپه ها که باقیمانده مادی زندگی جوامع گذشته است تغذیه روانی می شوند و کنجکاوی های ذهنی آنها در رابطه با آداب و رسوم و پیشرفت تمدن بشری برطرف می شود.
مدیر پایگاه پژوهشی سیلک کاشان با تاکید بر این که «سیلک» نگین محوطه های باستانی ایران است و حفاظت از آن رسالتی فراملی است، اشاره کرد: بر این اساس خصوصاً مردم کاشان باید از این محوطه حفاظت کنند اما حالا عده ای سودجو که حتی تعداد ۱۰ تا ۱۵ دلال بیشتر را شامل نمی گردد، حریم تاریخی این منطقه را در معرض خطر قرار داده اند.
فروش سرمایه ملی ایران به ۴ برابر قیمت
وی با اشاره به این که مردم منطقه در این بخش همچنان به شغل پیشین نیاکان خود یعنی کشاورزی مشغل هستند، اشاره کرد: جای تأسف است که دلالان بیش از ۳۰ هکتار زمین ملی که در سال ۱۳۳۳ و ۱۳۳۴ را به اسم مردم ایران ثبت شده است را ارزان از رعیت می خرند و با ساخت و سازهای بدون مجوز شبانه آنرا به محلی برای تفریح و خوشگذرانی های آخر هفته تبدیل نموده اند.
حسین زاده با اعلان اینکه گزارش های نیروی انتظامی نیز حاکی از این است که بی قانونی و رفتارهای نامناسب در این منطقه بسیار است، اشاره کرد: این افراد با این رفتار خود ارزش تاریخی این منطقه را به بازیچه گرفته و منابعی که همه شهروندان باید از آن بهره مند شوند را به قیمت بسیار ناچیز می خرند و سرمایه ملی ایران به اهالی غیر کاشان با چهار برابر قیمت می فروشند.
وی اظهار داشت: آثار باستانی این منطقه نشان میدهد کاشان همیشه پیشگام صنعت تجارت و هنر و تمدن بوده است ما نیازمند حمایت مردم خود کاشان برای حفاظت از این سرمایه ملی هستیم، باید همه مردم در ایام تعطیل و اواخر هفته از این منطقه بازدید کنند و به ارزشهای تاریخی خود آگاه شوند که آگاهی از انها در گرو خوانش تاریخ است.
مدیر پایگاه پژوهشی سیلک کاشان به قسمتی از این صنایع اشاره و ابراز کرد: پیدا شدن دوک های ریسندگی و بافندگی نشانی از آشنایی این مردم در هزاره های قبل از میلاد از صنعت ریسندگی و بافندگی دارد؛ همین طور ساکنان این منطقه با ذوب کردن فلزات برای خود وسایل و ابزارهای کار می ساختند، همین طور با کشف کوره ذوب فلزات در بخش جنوبی این تپه، می توان شهر سیلک را جزو صنعتی ترین شهرهای آن دوران شمرده می شود.
تجدید و بازسازی محوطه باستانی
اما رییس اداره میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی کاشان نیز در گفت و گو با خبرنگار مهر، در این ارتباط گفت: برای حفاظت از این تپه های تاریخی بی بدیل، در طول سه سال اخیر هم تجدید و بازسازی محوطه باستانی مدنظر قرار گرفته است و تجهیزات گردشگری مناسب نیز درحال تدارک سازی است.
مهران سرمدیان با اشاره به محوطه رازگونه سیلک اشاره کرد: این محوطه به صورتی است که برای جذب توریستهای خارجی بسیار مناسب می باشد، قدم زدن در این فضا، مشاهده اسکلت های زن جوان، کودک و مردان در جعبه های شیشه ای و فراز و فرودهای این منطقه شخص را دریک حالت اکتشاف قرار می دهد و موزه کنار تپه هم با اشیای تاریخی خود و هم با کمک کارشناسان پاسخگوی سوالات مخاطبان است.
تملک زمینهای اطراف محوطه تاریخی سیلک
وی در رابطه با تجاوز به حریم این تپه های تاریخی اظهار داشت: با کمک فرمانداری ویژه کاشان و شهرداری کاشان مبادرت به تملک زمینهای اطراف به شکل رسمی سیلک کرده ایم که البته این امر مهم از سال ۸۸ مغفول مانده بود.
رئیس اداره میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی کاشان افزود: تا حالا ۱۵ ملک بیش از سه هکتار آزاد سازی شده و بطور قطع این روند با همکاری فرمانداری ویژه و شهرداری ادامه خواهد داشت.
با توجه به این که پرونده سیلک برای ثبت جهانی آماده می شد یکی از اهداف اصلی ادامه همین آزادسازی ها خواهد بود، همین طور درحال تعیین تیم تخصصی جهت جمع آوری مستنداتی هستیم تا در صورت موافقت و تأیید وزارتخانه، محوطه باستانی سیلک در سال ۱۴۰۱ بعنوان نامزد جهانی به یونسکو معرفی شود.
ساخت و سازهای بدون مجوز بزرگترین تهدیدی است که این محوطه با ارزش باستانی را گرفتار خطر کرده است؛ این ساخت و سازها حتی می تواند روند ثبت جهانی یک پرونده را نیز تحت تأثیر قرار دهد و باید برخوردهای جدی با آن انجام شود جدیت یونسکو چاره ساز نقض حریم می شود
امروز و در آستانه نودمین سال ثبت جهانی این تپه باستانی این امید وجود دارد، که جدیت همیشگی یونسکو در رابطه با حریم آثار تاریخی بتواند این محوطه باستانی را از تار و پود عنکبوت بی قواره مدرنیته منفعت طلب نجات دهد.
مدیر پایگاه پژوهشی سیلک در این ارتباط گفت: بازبینی سیلک و کاوش محوطه، برای ایجاد سایت موزه جدید با پژوهشکده دیرینه شناسی در حال انجام می باشد.
وی افزود: ساخت و سازهای بدون مجوز بزرگترین تهدیدی است که این محوطه باارزش باستانی را گرفتار خطر کرده است و اظهار داشت: این ساخت و سازها حتی می تواند روند ثبت جهانی یک پرونده را نیز تحت تأثیر قرار دهد و باید برخوردهای جدی با آن صورت گیرد.
اجرای ۸ حکم برای ساخت و سازهای بدون مجوز در محوطه سیلک
جواد زاده با اشاره به اجرای هشت حکم ضد این ساخت و سازهای بدون مجوز اشاره کرد: برای جلوگیری از این ساخت و سازها نظارت های پایگاه حفاظتی سیلک را بیشتر کرده اما کماکان این ساخت و سازها در حریم سیلک ادامه دارد.
وی اظهار داشت: لازم است تشدید نظارت ها با همکاری شهرداری کاشان صورت گیرد و مردم کاشان نیز خود با ما همراه شوند تا در این رند به موفقیت دست پیدا نماییم و این محوطه باستانی بعد از سال ها ارزش حقیقی خودرا باز پیدا کند.
در هر قدم از تپه های سیلک رازی از گذشته و فرهنگ ایران نهان شده است، گویی صدای شاد کودکان هنوز از میان کوچه پس کوچه های آن به گوش می رسد در میانه روزی که بانوی خانه در تدارک گرم کردن محیط زندگی است و مردان در کنار دوک های ریسندگی و بافندگی و یا در جواز کوره ذوب فلزات، عرق از پیشانی و گونه می گیرند تا غیرت مرد ایرانی را در ایجاد حریمی امن در حفاظت از خانواده به تصویر بکشند، این قاب هشت هزار ساله سالهاست که در کشاکش دست اندازی دلالان به این محوطه باستانی موج موج می شود، گاهی غبار بی توجهی و گذر تاریخ بر زیبایی های آن خطوط تار فراموشی می کشد و گاه از اجرای قانون، زلال و شفاف به ما می نگرد؛ شاید این دفعه ثبت این اثر در لیست یونسکو برای همیشه غبار از چهره زیبای این قاب عکس تاریخی بی بدیل برگیرد.
منبع: فراجا
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب