تحلیل آماری مقوله سفر و گردشگری در خراسان رضوی
به گزارش فراجا، خراسان رضوی عضو هیات علمی پژوهشکده گردشگری جهاد دانشگاهی اظهار داشت: سهم مشهد از کل مسافران و گردشگران 17 درصد است.
حامد بخشی امروز، ۲۸ دی ماه، در سلسله نشست های موج دوم پیمایش ملی، ارزش ها، نگرش ها و رفتارشناسی گردشگری ایران با موضوع «بررسی نگرش و رفتار زوار و گردشگری شهر مشهد»، اظهار داشت: دو موج از طرح پیمایش ملی گردشگری اجرا شده است؛ موج اول گردآوری داده های داخلی در سال ۱۳۹۶ و موج دوم گردآوری داده ها ۱۴۰۱ انجام شد. مهرماه زمان گردآوری داده ها برگزیده شد و شیوه نمونه گیری ما، نمونه گیری در مبدا بود. به این صورت که پرسشگران به منازل افراد مراجعه نموده و از آنها خواسته اند سفرهای یک سال قبل خودرا توصیف کنند.
وی افزود: برمبنای آن چه که از سفرهای سال قبل شان توصیف می شد، آخرین سفری که در یک سال قبل انجام داده بودند را مبنا قرار می دادیم و از آنها می خواستیم که آخرین سفر را بصورت تشریحی توصیف کنند. به عنوان مثال مواردی از قبیل سکونت در چه اقامتگاهی، استفاده از خدمات پذیرایی و تغذیه، انتخاب برای مقاصد از موارد این پیمایش بود؛ پس این ملاک برای ما زوار و گردشگران و بطور کلی افراد جامعه ایرانی است که یک سال قبل سفر کرده اند و این مورد مبنای آمارگیری ما شد.
بخشی افزود: ما دو رویکرد در پیمایش های گردشگری داریم؛ پیمایش در مقصد که بطور معمول در مقاصد گردشگری به انجام می رسد و بطور معمول سفارش دهنده آن خود مقصد گردشگریست و مد نظر این است که رفتار گردشگران به آن مقصد را توصیف کند. دسته دوم پیمایش ها در مبدا است که هدف آن عام تر از یک مقصد گردشگریست و می خواهد رفتار گردشگری مردم آن جامعه را فارغ از این که به کدام مقصد گردشگری سفر می کنند را توصیف کند که پیمایش ما در این دسته قرار می گیرد.
وی عنوان کرد: در این پیمایش در سطح داخلی ۵۰۰۰ نمونه داخلی داشته ایم و برمبنای این داده ها گزارش انجام شده است و داده های داخلی برمبنای آخرین سفری که از مهرماه ۱۴۰۰ تا مهرماه ۱۴۰۱ اتفاق افتاده، انجام شده است. آن چه که مبنای این آمارگیری است یک ساله منتهی به مهرماه ۱۴۰۱ است.
عضو هیات علمی پژوهشکده گردشگری جهاددانشگاهی اظهار داشت: یک مقوله متفاوتی در سال ۱۴۰۱ وجود داشت که مهرماه ۱۴۰۱ مصادف شد با بیان پایان محدودیت های کرونائی، پس پاییز ۱۴۰۱ همراه شد با حجم زیادی از سفرهایی که در سال قبل یا انجام نشده بود یا بسیار کمتر اتفاق افتاده بود. باتوجه به موج پیشین در پاییز سفرهای گردشگری کمی رخ می دهد، این در صورتی است که در آبان و آذر ۱۴۰۱ حجم بالایی از سفرها را در جمع آوری داده ها شاهد بودیم. چیزی حدود ۲۰ تا ۳۰ درصد سفرهای گردشگری سالانه در این ۳ ماه صورت گرفت و همین مورد کار ما را مشکل کرد، بدین سبب که حجم داده قابل توجهی بود که نه می توانستیم از آن بگذریم و نه در قالب یک ساله آماری ما می گنجید، پس اهتمام شد در این بخش با دقت آمار انتخاب و ارائه شود.
سهم ۲۵ درصدی خراسان رضوی از سفرهای مسافران در مهر ۱۴۰۰ تا مهر ۱۴۰۱
بخشی عنوان کرد: سهم زوار و گردشگران خراسان رضوی و مشهد را از کل مسافران کشور برآورد کردیم. طبق برآوردی که انجام شده بود خراسان رضوی ۲۵ درصد مسافران و گردشگران را در یک ساله منتهی به مهرماه ۱۴۰۱ به خود مختص کرده است. این سهم که مربوط به خراسان رضوی است شامل تمامی سفرهای درون و برون استانی است که در خراسان رضوی اتفاق افتاده و مقصد این استان بوده است.
وی افزود: بطور معمول حدود ۱۳ تا ۱۵ درصد سفرها درون استانی است و ۸۵ درصد دیگر سفرها برون استانی است. سفرهای درون استانی مانند سفر یک فرد سبزواری به مشهد است، به این معنا که این سفرها مبدا و مقصدشان درون استان است. این ۱۵ درصد که برای استان خراسان رضوی ۱۳.۹ و برای متوسط کشوری ۱۶.۸ است، تقریباً در همین رنج است که باید در نظر گرفته شود.
عضو هیات علمی پژوهشکده گردشگری جهاددانشگاهی اظهار داشت: بعد از خراسان رضوی، مازندران قرار می گیرد که ۱۵ درصد مسافران و گردشگران را به خود اختصاص می دهد. تهران سهم ۷ درصدی، گیلان سهم ۱۰ درصدی، فارس ۵ درصد و سایر مقاصد ۳۸ درصد باقی مانده را به خود اختصاص داده اند. نکته جالب توجه این است که سهم استان اصفهان رو به کاهش بوده است، این در حالیست که اصفهان جزو ۵ استان اول در موج پیشین بوده است؛ در این موج سهم این استان تنزل پیدا کرده است و در سهم سفرهای این موج پایین تر از آذربایجان شرقی قرار می گیرد.
وی اضافه کرد: اگر بخواهیم سهم مشهد را از کل مسافران در نظر بگیریم در مجموع ۱۷ درصد گردشگران را مشهد به خود مختص کرده است. سهم مشهد به تنهایی از مقاصدی مانند استان مازندران، تهران، گیلان و شیراز بیشتر است. حال چرا در این پیمایش مازندران و گیلان بر خلاف دیگر مقاصد که بصورت شهر و مقصد خاص در نظر گرفته شده است بصورت استان آورده شده به سبب پیوستگی شهرهای این استانها است.
بخشی افزود: اما در این موج بین مازندران و گیلان تفاوت به وجود آمده است، بدین سبب که سفر به شمال بیشتر به مازندران الصاق می شود و این سرجمع کردن مازندران و گیلان آمارها و نسبت ها در بحث مقاصد را بر هم می زند. باز هم می توان دید با آنکه شیراز مقصد پنجم پر بازدید توریستهای داخلی است اصفهان در اینجا جایی ندارد، اما سهم مشهد سهم بالایی است.
عضو هیات علمی پژوهشکده گردشگری جهاد دانشگاهی اظهار داشت: حال اگر بخواهیم خاصیت های جمعیت شناختی زوار و گردشگران مشهد را مقایسه نماییم با خاصیت های جمعیت شناختی زوار و مسافران کل کشور، تقریباً ترکیب جنسیتی در گردشگران و زوار مشهد با کل کشور نسبتا نزدیک است، با این تفاوت که در کل کشور سهم مردان قدری بیشتر و در مشهد سهم زنان بیشتر است. در یکی از مقاله هایی که نگارش شده ما عنوان کردیم که زنان باتوجه به محدودیت هایی که برای آنها وجود دارد سفرهای زیارتی را آسان تر انجام می دهند، چونکه برای سفرهای زیارتی زنان نیازی به اجازه همسر ندارند و این نوع از سفرها با محدودیت ها سازگار است، بنا بر این سهم سفرهای زیارتی در میان زنان بیش از سهم زنان است که در مورد مشهد نیز این اتفاق قابل مشاهده می باشد.
بخشی اشاره کرد: در بحث تاهل نیز سهم بیشتر مربوط به متاهلین بوده است. در مشهد نیز به همین ترتیب است و سهم کشوری و مشهد یکسان است. گروههای سنی میانگین زوار و گردشگران مشهد قدری کمتر از میانگین سنی گردشگران کشور است. بااینکه در رده سنی جوان مانند ۱۵ تا ۲۴ ساله ها سهم مشهد قابل توجه است و در بررسی گروههای مسن تر سهم مشهد کمتر می شود. داده ها نشان میدهد که بر خلاف تصور اولیه که مقاصد زیارتی افراد مسن تر را جذب می کند، سهم جمعیت ۱۵ تا ۲۴ سال در این پیمایش در سفرهای مشهد قابل توجه بوده و بیش از میانگین کشوری است.
تحصیلات زوار و گردشگران مشهد بالاتر از میانگین تحصیلات گردشگران سایر نقاط کشور
وی افزود: به لحاظ تحصیلات نیز متوسط تحصیلات زوار و گردشگران مشهد از متوسط تحصیلات کشوری قدری بالاتر است، تقریباً بافت و ساختار جمعیت شناختی گردشگری و زوار مشهد با کشور یکسان است و در بسیار از موارد شاید تفاوتی وجود نداشته باشد، اما باز هم به لحاظ حجمی تحصیلات گردشگران و زوار مشهد بالاتر است.
بخشی افزود: همین طور سهم بی سوادان در گردشگران کشوری بالاتر از زوار و گردشگران مشهد است. همین طور در سطوح افراد دارای مدرک کارشناسی و کارشناسی ارشد نیز می بینیم که سهم زوار و گردشگران مشهد از متوسط گردشگران کشوری قدری بالاتر است.
عضو هیات علمی پژوهشکده گردشگری جهاد دانشگاهی عنوان کرد: به لحاظ انگیزه سفر نیز انتظار ما این است که انگیزه سفر در زوار و گردشگران شهر مشهد قاعدتا در عرصه انگیزه های زیارتی افزایش داشته باشد که همین طور نیز هست، در صورتیکه ۱۳.۲ انگیزه سفر گردشگران کشوری زیارت بوده و ۸۷.۶ درصد انگیزه سفر در زوار و گردشگران مشهد زیارت عنوان شده است.
عکس از بایگانی
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب